Dialéctica de luz e sombras.1)

Todos temos observado que a ideoloxía máis difícil de erradicar, é a ideoloxía relixiosa. Esto é debido a que a relixión orixínase polo medo maís ancestral da especie humana, o medo a oscuridade.

A indefensión que a oscuridade provocaba nos humanos, compartida con outras moitas especies animáis, facía xurdir un medo insuperable, que só atopaba consolo coa volta da claridade ó amanecer.

Nos idiomas de orixe indeuropea, chega a darse a identidade de raíz, deus-día, e vemos como en moitas relixións, os mesmos deuses proclaman: ¡ Eu son a luz !. A reaparición diaria da claridade, orixina o primeiro acto relixioso: os humanos saúdan e agradecen á claridade pola súa intervención para rematar cos terrores nocturnos.

Este primeiro acto de culto, fai que xurda toda unha xeografía sagrada, chea de tabúes e con contrapartes beneficiosas. O acto de mirar en dirección a orixe da claridade, chámase orientación, o que conleva connotacions positivas. A seguinte observación refíese ó movemento aparente do sol, identificado dende moi cedo como motor da claridade. Este movemento vai de este a sur e remata polo oeste. Pois ben , cando nos atopamos mirando a oriente, o sur está a nosa dereita, de ahí a connotación favorable de ésta dereita-destra, é polo contrario o tabú do norte por atoparse no sentido contrario a marcha do sol, basta con ver nos idiomas da península ibérica como, para referirse a esa dirección, toman unha palabra do eusquera: esquerda, para eludir o tabú da palabra latina correspondente: siniestra.

Dentro de esta xeografía sagrada, debemos resaltar que, dende o punto de vista subxetivo, só hai tres puntos cardináis, norte, este e sur, o oeste non está a nosa vista, polo que dende sempre, é a dirección que se identifica co "outro mundo". O inferno , na súa orixe ubicábase no frío norte, a concepción do inferno como un lugar frío inda se conserva na Divina Comedia de Dante.

A seguir...

Adicado a miña tribu.-

Nos últimos tempos teño observado que se fala da festa dos Fachós, como considero que se trata dun erro, pásovos a comunicar a miña análise sobre o que, para mín, é este ritual.

Empezando polo obvio, toda festa tradicional ríxese polo calendario lunar, empeza ó porse o sol, e remata ó día seguinte á mesma hora. A procesión burlesco-festiva dos fachós forma parte da festa do S.Sebastián como se deduce de determinados berros que se lanzan durante o recorrido, e mesmo porque o Sto.desfila en efixie ( O fachón grande).

Para ubicar a orixe desta festa debemos lembrar a iconografía do Sto. A S.Sebastián sempre se lle representa coma un soldado romano axusticiado a flechazos, e pónse a data do seu martirio entre os séculos III e IV. Nas vellas mitoloxías as flechas que usan no axusticiamento son os raios solares que lanza o deus que representa o sol xoven ou do amanecer: Apolo, Lug etc.

Sabemos que certos rituales propiciatorios exixían sacrificios humanos en datas determinadas. Neste caso a ceremonia tivo carácter cruento pois correspóndese cunha época na que a inseguridade que se vivía no imperio romano, provocóu a volta a este tipo de rituáis.

A festa romana da que está tomada, é a das Saturnales, nas que un mes antes da festa elexíase a un de entre os soldados, pola súa beleza corporal, xa que durante ise mes, iba a representar o papel da divinidade solar no seu aspecto de Saturno, o sol vello ( para nós o ano vello), que morre no inverno para dar paso ó sol novo (Apolo, Lug).

O xeito de celebración era como sigue: elexíase a un mozo e vestíanno con atuendo real como representante de Saturno, acompañado polos soldados, presentábase ás xentes con licencia para entregarse a todo tipo de placeres. Iste alegre reinado remataba o día do festival, no que tras a procesión burlesco-festiva era axusticiado.

A estas alturas todo o mundo se preguntará que pintan todos estes romanos. E dende logo hai que explicalo. Nos diferentes estudos que se teñen feito sobre a Vía Nova, tense proposto a ubicación de mansio Praesidium en diferentes lugares, nomeadamente na Medorra e no Burgo, pero na miña opinión pasóuse por alto un microtopónimo tan revelador que resulta o sinalamento, sin ningún xénero de dudas, da referida mansión. Trátase de O Real da Pousa. Dende o Medioevo, o término Real, ten o siñificado de campamento militar é o da Pousa non xenera ningunha dúbida, Trátase pois dun campamento de Via Nova cun certo nível de fortificación como se corresponde co seu nome: Praesidium (literalmente posición avanzada, o que nos indica que no intre da súa construcción estaba rodeado de indíxenas inamistosos.)

No estudo que fixo Risco sobre o Castro de Caldelas, fala de terse atopado restos romanos na zona do Toural, zona que a traves dos séculos ten desempeñado o papel de mercado, sin duda orixinado no foro de vella mansio Praesidium.

Iste ritual foi posteriormente cristianizado e integrado na celebración do S. Sebastián.

Ladrándole a la luna.

La comunicación verbal es típicamente humana. La comunicación visual, por medio de la imagen, la compartimos con el resto de animales.

Si hemos alcanzado la cumbre del ecosistema mundial, es razonable pensar que se debe a que nuestro modo de comunicación proporciona una mayor cantidad de conocimiento, así como una mayor calidad. ¿ Por qué se está tratando de dificultarla y se nos encamina hacia la comunicación a través de la imagen ?

Pensamiento perruno.

Por qué aceptamos sin cuestionar sofismas que provocarían la carcajada en un campesino griego del s. V a.C. como: realidad virtual, inteligencia emocional.

Si pensamos que la comunicación verbal es lo típicamente humano, mientras que la comunicación a través de la imagen está al alcance de todas las especies animales, por qué repetimos una y otra vez, la cantinela de de una imagen vale más que mil palabras.

Ejercicio perruno.

Las palabras no sirven solo para la comunicación verbal, también sirven para pensar. Un dominio deficiente del lenguaje disminuirá la capacidad para expresar nuestros pensamientos, sentimientos

etc. Si determinadas formas de comunicación llegasen a imponerse, la dialéctica se convertiría en un balbuceo.